INDEKSY HASEŁ FILOZOFICZNEGO ZOO
Zbiór „Filozoficzne Zoo” przeszukiwać można według następujących kluczy:
Indeksy będą uzupełnianie wraz z publikacją kolejnych zwierząt filozoficznych.
ZWIERZĘTA
ameba: ameba Poppera
byk: byki, konie i lwy Ksenofanesa
chart: charty Hume’a
giez: giez Sokrates
indyk: kurczak Russella
jeż: jeże i lisy Berlina
kaczka: kaczko-zając Wittgensteina
kogut: kogut Diogenesa
koń: konie Platona, koń Arystotelesa, wróble i koń Rawlsa, byki, konie i lwy Ksenofanesa
kot: kot Schrödingera
krokodyl: krokodyl Eubulidesa
kruk: kruki Hempela
królik: króliki Quine’a
kurczak: kurczak Russella
lew: byki, konie i lwy Ksenofanesa, lew Wittgensteina
lis: jeże i lisy Berlina
łabędź: łabędzie Poppera
małpa: małpy Borgesa
motyl: motyl Lorenza
mrówka: mrówka Putnama, pszczoły, mrówki i pająki Bacona, mrówka Demokryta
mucha: muchy Wittgensteina
nietoperz: nietoperz Nagela, nocne zwierzę Arystotelesa
osioł: osioł Buridana
pająk: pszczoły, mrówki i pająki Bacona
panda: panda Heraklita
panga: panga Heraklita
pies: pies Chryzypa, pies Diogenes
pszczoła: pszczoły, mrówki i pająki Bacona
sowa: nocne zwierzę Arystotelesa
świnia: świnie Milla, świnie Protagorasa
wąż: wąż Nietzschego
wiewiórka: wiewiórka Jamesa
wilk: wilki Hobbesa
wół: wół Tomasz
wróbel: wróble i koń Rawlsa
zając: kaczko-zając Wittgensteina
żaby: żaby Eubulidesa
żółw: żółw Zenona
żuk: żuk Wittgensteina
FILOZOFOWIE
Arystoteles: koń Arystotelesa, nocne zwierzę Arystotelesa, żółw Zenona
F. Bacon: pszczoły, mrówki i pająki Bacona, kurczak Russella
H. Bergson: żółw Zenona
G. Berkeley: kot Schrödingera
I. Berlin: jeże i lisy Berlina
J. L. Borges: małpy Borgesa
J. Buridan: osioł Buridana
Chryzyp z Soloi: pies Chryzypa
Diogenes z Synopy: kogut Diogenesa, pies Diogenes
Eubulides z Miletu: żaby Eubulidesa, krokodyl: krokodyl Eubulidesa
C. G. Hempel: kruki Hempela
Heraklit z Efezu: panda Heraklita, panga Heraklita
T. Hobbes: wilki Hobbesa
D. Hume: charty Hume’a, łabędzie Poppera
W. James: wiewiórka Jamesa
Ksenofanes z Kolofonu: byki, konie i lwy Ksenofanesa
E. Lorenz: motyl Lorenza
Mikołaj z Kuzy (Kuzańczyk): nocne zwierzę Arystotelesa
J. S. Mill: świnie Milla
T. Nagel: nietoperz Nagela
F. Nietzsche: wąż Nietzschego
Platon: konie Platona, kogut Diogenesa
K. R. Popper: ameba Poppera, łabędzie Poppera, kurczak Russella
Protagoras z Abdery: świnie Protagorasa
H. Putnam: mrówka Putnama
W. V. Quine: króliki Quine’a
J. Rawls: wróble i koń Rawlsa
B. Russell: kurczak Russella
E. Schrödinger: kot Schrödingera
Sokrates: giez Sokrates, kogut Diogenesa, świnie Protagorasa
Tomasz z Akwinu: wół Tomasz
L. Wittgenstein: kaczko-zając Wittgensteina, lew Wittgensteina, muchy Wittgensteina, żuk Wittgensteina
Zenon z Elei: żółw Zenona
OBSZARY FILOZOFII
estetyka:
etyka: konie Platona
filozofia języka: mrówka Putnama, małpy Borgesa, kogut Diogenesa, żuk Wittgensteina
filozofia nauki: ameba Poppera, kot Schrödingera, kurczak Russella
filozofia religii:
filozofia społeczna:
filozofia umysłu: nietoperz Nagela, żuk Wittgensteina
logika: żółw Zenona
ontologia: kot Schrödingera, małpy Borgesa, panda Heraklita, żółw Zenona
teoria poznania: ameba Poppera, mrówka Putnama, nietoperz Nagela, wąż Nietzschego, nocne zwierzę Arystotelesa, kurczak Russella
ZAGADNIENIA I POJĘCIA FILOZOFICZNE
akt obserwacji: kot Schrödingera
antropomorfizm:
aporie: żółw Zenona
bogowie:
byt: żółw Zenona
cynicy: kogut Diogenesa
czas: żółw Zenona
człowieczeństwo: konie Platona
dążenie do doskonałości: konie Platona
dedukcja:
definicja: kogut Diogenesa
demokracja:
determinizm: kot Schrödingera
dialektyka: żółw Zenona
doświadczenie: ameba Poppera
dusza: konie Platona
dystans poznawczy: ameba Poppera
eleaci: żółw Zenona
ekonomia:
eksperyment myślowy: kot Schrödingera
empiryzm:
ewolucja:
gry językowe:
fizyka kwantowa: kot Schrödingera
forma:
gra językowa: żuk Wittgensteina
idea:
indukcja: kurczak Russella
intencjonalność: mrówka Putnama
intencja reprezentowania: mrówka Putnama
jedność: żółw Zenona
język: małpy Borgesa, kogut Diogenesa, żuk Wittgensteina
krytyczna postawa: ameba Poppera
logika:
losowość: kot Schrödingera, małpy Borgesa
materia:
metoda prób i błędów: ameba Poppera
nauka: kurczak Russella
niebyt: żółw Zenona
nieskończoność: małpy Borgesa, żółw Zenona
niezmienność: żółw Zenona
obiektywizm: kot Schrödingera
obserwator: kot Schrödingera
odniesienie przedmiotowe: mrówka Putnama
olśnienie: nocne zwierzę Arystotelesa
oślepienie: nocne zwierzę Arystotelesa
oznaczanie: mrówka Putnama
paradoks: żółw Zenona
poglądy: wąż Nietzschego
poznanie: ameba Poppera, mrówka Putnama, nietoperz Nagela, nocne zwierzę Arystotelesa, wąż Nietzschego
pragmatyzm:
prawda: nocne zwierzę Arystotelesa
prawdopodobieństwo: kot Schrödingera, małpy Borgesa
przestrzeń: żółw Zenona
przypadek: mrówka Putnama, małpy Borgesa
reguły gry:
religie:
reprezentacja: mrówka Putnama
rozum: konie Platona
rozumowanie: kurczak Russella
równowaga ekonomiczna:
ruch: żółw Zenona
spacjalizacja: żółw Zenona
spekulacja:
społeczeństwo:
sprzeczność: żółw Zenona
system:
świadomość: nietoperz Nagela
umysł: nietoperz Nagela
uprzestrzennienie:
wariabilizm: panda Heraklita
wariacje z powtórzeniami: małpy Borgesa
weryfikacja: kurczak Russella
wiedza: kurczak Russella
wielość: żółw Zenona
zasada dyferentyzmu:
zakres znaczenia: kogut Diogenesa
zdrowy rozsądek: kurczak Russella
złudzenie: żółw Zenona
zmiana: panda Heraklita, żółw Zenona
znaczenie: żuk Wittgensteina
zmysły: żółw Zenona
zwierzęca natura: konie Platona
LITERATURA
Arystoteles, Fizyka, przeł. K. Leśniak, PWN, Warszawa 2010.
Arystoteles, Metafizyka, przeł. K. Leśniak, PWN, Warszawa 2013.
H. Bergson, Myśl i ruch. Dusza i ciało, przeł. P. Beylin, K. Błeszyński, PWN, Warszawa 1963.
G. Berkeley, Traktat o zasadach ludzkiego poznania, przeł. J. Salamon, Zielona Sowa, Kraków 2005.
J. L. Borges, The Total Library, [w:] J. L. Borges, The Total Library. Non-fiction 1922-1986, ss. 214-216, Penguin Books, London 2001.
J. L. Borges, Biblioteka Babel, [w:] J. L. Borges, Fikcje, ss. 90-102, przeł. A. Sobol-Jurczykowski, S. Zembrzuski, Prószyński i S-ka, Warszawa 2003.
Diogenes Laertios, Żywoty i poglądy słynnych filozofów, przeł. I. Kosińska, K. Leśniak, W. Olszewski, B. Kupisa, PWN, Warszawa 2011.
L. Lederman, C. Hill, Zrozumieć niepojęte. Fizyka kwantowa i rzeczywistość, przeł. U. i M. Seweryńscy, Prószyński i S-ka, Warszawa 2013.
Heraklit z Efezu, Zdania, przeł. A. Czerniawski, słowo/obraz terytoria, Gdańsk 2005.
G.S. Kirk, J.E. Raven, M. Schofield, Filozofia przedsokratejska – studium krytyczne z wybranymi tekstami, przeł. J. Lang, PWN, Warszawa 1999.
Mikołaj z Kuzy, O oświeconej niewiedzy, przeł. I. Kania, Aletheia, Warszawa 2014.
T. Nagel, What Is it Like to Be a Bat?, „The Philosophical Reviev” LXXXIII, 4 (October 1974), ss. 435–50.
F. Nietzsche, Jutrzenka. Myśli o przesądach moralnych, przeł. S. Wyrzykowski, Warszawa – Kraków, 1912.
Platon, Fajdros, [w:] Dialogi, XXV, przeł. W. Witwicki, VERUM, Warszawa 2007.
K. R. Popper, Wiedza Obiektywna. Ewolucyjna teoria epistemologiczna, przeł. A. Chmielewski, PWN, Warszawa 2002.
H. Putnam, Mózgi w naczyniu, [w:] Wiele twarzy realizmu i inne eseje, przeł. A. Grobler, PWN, Warszawa 2013.
B. Russell, Nasza wiedza o świecie zewnętrznym jako pole badań dla metody naukowej w filozofii, przeł. T. Baszniak, Aletheia, Warszawa 2000.
B. Russell, Problemy filozofii, przeł. W. Sady, PWN, Warszawa 2004.
E. Schrödinger, The Present Situation in Quantum Mechanics, przeł. J.D. Trimmer, [w:] J.A. Wheeler, W.H. Zurek (red.), Quantum Theory and Measurement, Princeton University Press, New Jersey 1983, ss. 152-167.
M. Tegmark, Nasz matematyczny Wszechświat. W poszukiwaniu prawdziwej natury rzeczywistości, przeł. B. Bieniok, E.L. Łokas, Prószyński i S-ka, Warszawa 2015.
L. Wittgenstein, Dociekania filozoficzne, przeł. B. Wolniewicz, PWN, Warszawa 2000.